واقعيـت ايـن اســت همان طور که Gorove می گوید در حــال حاضـر پاکسازي فضا از پسماندهاي فضايي نه امکان پذير است و نه بـه صـرفه.
وی اضافه کرده است که چون بازگرداندن ماهواره هایی که ماموریت آنها به پایان رسیده به زمین هزینه‌بر است از این رو به عنوان پسماند در فضا باقی می‌مانند و ما دائما در حال پایش و رصد این پسماندها هستیم.
پسماند فضایی چیست؟
گـروه کارشناسـان آکــادمي بــين المللـي فضانوردي پسماندهاي فـضايي را اين گـونه تـعريف مي کند: هـر شـيء مصنوعي در مدار زمين کـه غـيرقابل استفاده بوده و معمولا انتظار نمي رود کارکرد مورد نظر يا هر کارکرد ديگري که بـه خـاطر آن سـاخته شده يا ميتوان از آن انتظار داشت را دوباره آغــاز کـنـد. مانند مـاهواره هـاي ازکـارافتاده ، موتورهاي سوخته ، تکه هـا و بقاياي حاصل از انفجار يک مـاهواره و موارد ديگر. در واقع آنچه از فعالیت های کاوشگرانه بشر در فضا بر جای می ماند زباله یا پسماندهای فضایی را شامل می شود. ضرورت پرداخـتن بـه مسئلۀ پسماندهاي فضايي در نتيجۀ اولين تصادم ثبت شـده بـين يـک پسماند فضايي (از پرتابگر آريان ) بـا يـک مـاهوارة فعـال (مــاهوارة فـرانسـوي CERISE) در ٢٤ جـولاي ١٩٩٦ آشکار شد. در ١١ ژانويۀ ٢٠٠٧ هم مـاهوارة چينـي c١-Fengyun بـه وزن يک تـن در ٨٥٠ کـيلومتري زمـين تـوسـط سـامانۀ ضـد مـاهوارة (ASAT) چين مورد هدف قرار گرفت و منهدم شد که بـه پراکنـده شـدن پسـماندهاي فضـايي انجاميـد.
دولت ها ملزم به رعایت حقوق فضایی هستند
علی اشکانی کارشناس ارشد حقوق عمومی می گوید: دولت ها در استفاده از حریم فضایی بیشتر جنبه های صلح آمیز بودن فعالیت ها و مسئولیت های خود را لحاظ کرده اند و حفظ محیط زیست فضایی در کانون توجه آنان واقع شد. اما رفته رفته اوضاع به گونه ای شد که در سال 1978دونالد کسلر دانشمند ناسا از نگرانی خود درباره محدود شدن دسترسی انسان به فضا با به وجود آمدن آبشاری از برخودهای مداری با عنوان سندروم کسلر یاد می کند!
وی با اشاره به معاهدة فضاي ماوراي جو می افزاید: در مادة ١ اين معاهده که بيش از ١٠٣ کشور از جمله پنج قـدرت اصـلي فضايي آمريکا، روسيه ، چين ، ژاپن و کشورهاي عـضو آژانـس فـضايي اروپا آن را امـضا کـرده انـد، از مـاوراي جــو بــه عنـوان قلمرو تمام بشريت نام برده شده ، و بر دسترسي آزادانـه و بـدون تبعـيض همـۀ کشـورها بـه تـمامي مـناطق مـاوراي جو، تصريح شده اسـت .
اشکانی می افزاید: در موافقت نامۀ ماه چنین آمده که دولت هاي طرف موافقت نامه بايد به منظور جلـوگيري از اختلال در توازن موجـود در محـيط مــاه و اجـتنـاب از ورود آســيب بـه محـيط زيسـت زمـين ، معيارهايي را اتخاذ کنند.
این کارشناس مسائل حقوقی در خاتمه می گوید: با بررسی دومورد از 5معاهده اصلی بـايد بگویم رژيـم حقوقي فعلي فضا پراکنده و ناکافي است و نمـي توانـد پاسـخگوي مـسـائل مـربـوط بــه اسـتفادة فزاينده از فضا باشد.
پیشگیری بهتر از پاکسازی است
واقعيـت ايـن اســت همان طور که Gorove می گوید در حــال حاضـر پاکسازي فضا از پسماندهاي فضايي نه امکان پذير است و نه بـه صـرفه . در نتيجـه حتمـا بـايـد از مـعيارهاي پيشگيرانه براي جلوگيري از ايجاد آنها استفاده کرد. متأسفانه هنوز امکانات و تواناييهاي فعلي در خـصوص نـظارت و رديابـي پسماندها و اشياي فضايي کـافي نيست. بی تردید در شرايط کنوني، «پيشـگيري» از ايجـاد پسـماندهاي جديـد کـه هم اکنون وزن آنها در فضا به پنج هزار تـن مـيرسد، بـه مراتـب آسـان تـر از «پاکسـازي» فضـا از آنهاست.